Environmental Dimensions
Climate Change
จากการดำเนินธุรกิจของ PEA ที่มุ่งเน้นการจำหน่ายและให้บริการพลังงานไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพ
โดยผ่านกระบวนการดำเนินงานขั้นตอนต่าง ๆ ที่ต้องอาศัยการใช้ทั้งทรัพยากรธรรมชาติ พลังงานในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งทางตรงและทางอ้อมมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งถือเป็นปัจจัยหลักที่นำไปสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกออกสู่สิ่งแวดล้อมและมีส่วนทำให้เกิดปัญหาภาวะโลกร้อนและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอันเป็นประเด็นที่มีความสำคัญและเร่งด่วนทั้งในระดับประเทศและระดับสากลในปัจจุบัน และสามารถส่งผลกระทบเชิงลบต่อ
ทั้งสภาพแวดล้อม สังคม ประชาชน และความยั่งยืนในการดำเนินธุรกิจของ PEA
PEA มองเห็นและตระหนักถึงความสำคัญในเรื่องดังกล่าว จึงมุ่งมั่นแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรม โดยการร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จัดให้มีแผนปฏิบัติการของสายงาน กำหนดเป้าหมาย ตัวชี้วัด มาตรการควบคุมให้สามารถลดก๊าซเรือนกระจกได้อย่างมีประสิทธิภาพ
มีการบริหารจัดการการใช้พลังงาน ติดตามและวิเคราะห์ปัญหาหรือช่องโหว่ในการปฏิบัติการต่าง ๆ
อย่างสม่ำเสมอทุกไตรมาส เพื่อสร้างแนวทางการผลักดันและการควบคุมให้มีศักยภาพมากยิ่งขึ้น โดย PEA
ทำการพิจารณาผลกระทบตั้งแต่ขั้นตอนการผลิตไฟฟ้า การส่งกระแสไฟฟ้าผ่านสายส่งแรงสูง จนถึง
การจำหน่ายกระแสไฟฟ้าให้กับผู้ใช้ไฟฟ้า นอกจากนี้ PEA ยังทำการสื่อสารการดำเนินการและผลการดำเนินการที่สำคัญกับผู้มีส่วนได้ส่งเสียทั้งภายในและภายนอกองค์กร ผ่านช่องทางการสื่อสารต่าง ๆ อีกทั้ง
มีการเปิดช่องทางการรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่หลากหลาย เพื่อนำข้อเสนอแนะมาเป็นข้อมูลเพื่อใช้ในการประเมินผลและเกิดการปรับปรุงแก้ไขการบริหารจัดการในด้านการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กรให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
การบริหารจัดการด้านการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการดำเนินธุรกิจ
การประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Eco-efficiency)
การประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจมีจุดประสงค์เพื่อให้ทราบถึงศักยภาพในการใช้ทรัพยากรต่าง ๆ ภายในองค์กรจากกิจกรรมต่าง ๆ ในการประกอบธุรกิจที่ก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกออกสู่สิ่งแวดล้อม โดย PEA ได้กำหนดแผนงานเพื่อควบคุมและติดตามผลการดำเนินงานดังกล่าวอย่างสม่ำเสมอ เพื่อลดปริมาณการเกิดก๊าซเรือนกระจก และเพื่อให้เป็นไปตามเกณฑ์ชี้วัดประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ
ที่กำหนดโดยสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ โดยในปี 2565 ถูกกำหนดไว้ที่ระดับ 5 หรือ
ที่ค่าประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Factor X) เท่ากับ 1.0526
อีกทั้ง PEA ยังนำผลการประเมินไปใช้ในการหาแนวทางในการปรับปรุงประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจของ PEA ในระยะถัดไป เพื่อเป็นข้อมูลในการสื่อสารกับหน่วยงานภาครัฐให้ทราบถึงแผนงานในการเพิ่มประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจขององค์กร และสอดคล้องกับนโยบายรวมถึงยุทธศาสตร์ของประเทศ
โดยขอบเขตการประเมินครอบคลุมการดำเนินงานโดยตรงของ PEA ในการให้บริการไฟฟ้าทั้ง 74 จังหวัด
ทั่วประเทศ
เกณฑ์วัดระดับความสำเร็จในการดำเนินงานเพื่อสร้างประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจปี 2565
0
ค่า Factor X
ระดับเกณฑ์ที่ 1
0
ค่า Factor X
ระดับเกณฑ์ที่ 2
0
ค่า Factor X
ระดับเกณฑ์ที่ 3
0
ค่า Factor X
ระดับเกณฑ์ที่ 4
0
ค่า Factor X
ระดับเกณฑ์ที่ 5
โดยในปี 2565 PEA ได้ติดตามและรวบรวมข้อมูลปริมาณการใช้ทรัพยากรและพลังงานในรูปแบบต่าง ๆ รวมถึงการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมต่าง ๆ ขององค์กรเป็นประจำทุกเดือน ซึ่งประกอบด้วย 5 ตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อมจากกิจกรรมหลัก จำนวน 11 รายการทรัพยากรที่ใช้ ขณะเดียวกัน PEA ยังรวบรวมข้อมูลด้านเศรษฐกิจขององค์กรหรือปริมาณหน่วยจำหน่ายไฟฟ้า (Economic Indicator) ควบคู่กัน เพื่อวัดผลประเมินระดับของค่า Factor X
กำหนดนโยบายสำนักงานสีเขียว (Green Office)
นโยบายสำนักงานสีเขียวมีจุดประสงค์เพื่อส่งเสริมบุคลากรทุกคนของ PEA ให้ตระหนักถึง
การใช้ทรัพยากรและพลังงานให้คุ้มค่าและเกิดประสิทธิภาพสูงสุด ตลอดจนยกระดับมาตรฐานภายในสำนักงานให้มีการดำเนินงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดอัตราการสร้างผลกระทบเชิงลบต่อสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกให้ได้มากที่สุด ซึ่ง PEA จะมีการติดตามประเมินผลเชิงบวกที่เกิดขึ้นตามเป้าหมายของนโยบายเป็นประจำทุกปี อีกทั้งได้วางเป้าหมายการดำเนินการขยายผล
โครงการสำนักงานสีเขียวให้ครอบคลุมการไฟฟ้าทั่วประเทศเพิ่มขึ้น เป็นจำนวน 372 แห่ง จากจำนวน 482 แห่ง ในปี 2568
ในปี 2565 PEA ได้ทำการสื่อสารและประชาสัมพันธ์นโยบายดังกล่าวอย่างครอบคลุมผ่านช่องทางต่าง ๆ อาทิ เว็บไซต์ Green Office ของ PEA รวมถึงจัดกิจกรรม Green Day เพื่อสร้างความตระหนักและเผยแพร่องค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องในด้านผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทั้งต่อสิ่งแวดล้อม สังคม และธุรกิจของ PEA ให้แก่พนักงานทุกระดับ โดยองค์ประกอบของนโยบายในปี 2565 ประกอบด้วย 6 ข้อหลัก ดังนี้
ผลการดำเนินงานด้านการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการดำเนินธุรกิจ
0
ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (tCO2e)
หมายเหตุ:
- ในปี 2561 PEA ได้รับการประเมินการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ เพื่อกำหนดตัวชี้วัดตามบันทึกข้อตกลงประเมินผลการดำเนินงานรัฐวิสาหกิจ จึงได้กำหนดให้ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ในปีดังกล่าวเป็นปีฐาน
- การปล่อยก๊าซเรือนกระจกขององค์กร คือ ปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ปล่อยออกมาจากการดำเนินงานขององค์กร เช่น การเผาไหม้ของเชื้อเพลิง การใช้ไฟฟ้า การจัดการของเสีย และการขนส่ง วัดออกมาในรูปตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า โดยพิจารณาจาก 3 ส่วนหลัก แบ่งเป็น ขอบเขต ดังนี้
ขอบเขตที่ 1
การคำนวณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทางตรง (Direct Emissions) จากกิจกรรมต่าง ๆ ขององค์กรโดยตรง เช่น การใช้น้ำมันดีเซลในการผลิตพลังงานไฟฟ้า การใช้น้ำมันเชื้อเพลิงพาหนะ การบำรุงรักษาสถานีไฟฟ้าและระบบไฟฟ้า การผลิตเสาไฟฟ้าจากผลิตภัณฑ์คอนกรีต การรั่วซึม/รั่วไหลจากกระบวนการหรือกิจกรรม เป็นต้น
ขอบเขตที่ 2
การคำนวณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทางอ้อมจากการใช้พลังงาน (Energy Indirect Emissions) ได้แก่ การซื้อ พลังงานมาใช้ในองค์กร หน่วยสูญเสียในระบบส่งและจำหน่ายไฟฟ้า เป็นต้น
ขอบเขตที่3
การคำนวณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกทางอ้อมด้านอื่น ๆ การใช้กระดาษ A4 การใช้น้ำประปา เป็นต้น
- ค่าสัมประสิทธิ์การปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Emission Factor) มีที่มาจากองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (อบก.) และ Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)
- แนวทางการรวมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมาจากการควบคุมการดำเนินงาน (Operational Control) ความหมายคือ องค์กรมีอำนาจควบคุมการดำเนินงานขององค์กรได้โดยตรง ซึ่งพิจารณาจากความเป็นเจ้าของและมีอำนาจควบคุมในการกำหนดนโยบายและ การดำเนินงาน โดยขอบเขตของการประเมินและรวบรวมปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้นขององค์กรจะครอบคลุมแต่ละหน่วยธุรกิจที่องค์กรนั้นเป็นเจ้าของและมีอำนาจสามารถกำหนดนโยบายและควบคุมการดำเนินงานได้ไม่นับรวมปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้น จากหน่วยธุรกิจที่องค์กรมีส่วนเป็นเจ้าของ แต่ไม่มีอำนาจควบคุมการดำเนินงาน
- การคำนวณใช้วิธีการนำข้อมูลกิจกรรม (Activity Data) คูณกับค่าสัมประสิทธิ์การปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Emission Factor) และแสดงผลให้อยู่ในรูปของตัน (T) คาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (CO2 equivalent)
ในปี 2565 พบว่าอัตราส่วนความเข้มข้นของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกของ PEA มีค่าเท่ากับ 0.034464 kgCO2e/kWh โดยค่าความเข้มข้นของการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ครอบคลุมการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในขอบเขตที่ 1 2 และ 3 ซึ่ง PEA มีการกำหนดหน่วยเฉพาะองค์กร คือ ปริมาณการจำหน่ายไฟฟ้ากล่าวคือ การจำหน่ายไฟฟ้าจำนวน 1 kWh ก่อให้เกิดผลกระทบด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) หรือการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจำนวน 0.034464 kgCO2e ลดลงจากปีที่ผ่านมา 0.001720 kgCO2e/kWh คิดเป็นร้อยละ 4.75
ผลการประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ
จากการดำเนินการเก็บรวบรวมข้อมูลการใช้ทรัพยากรทั้ง 11 รายการ ที่เป็นตัวชี้วัดสำคัญด้านสิ่งแวดล้อมของ PEA โดยนำมาประเมินและรายงานผลการดำเนินการติดตามตรวจสอบปริมาณการปล่อย ก๊าซเรือนกระจกเป็นประจำทุกเดือน เพื่อยกระดับแผนการใช้ทรัพยากรในกิจกรรมต่าง ๆ ขององค์กร ให้มีศักยภาพมากยิ่งขึ้นและสามารถบรรลุเป้าหมายทั้งในด้านการลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก รวมถึงเป้าหมายในการวัดผลประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจที่กำหนดไว้ จากการดำเนินการดังกล่าว พบว่า PEA มีปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวมจาก 5 กิจกรรมหลักขององค์กรเท่ากับ 229,959.59 tCO2e ในปี 2565 ทั้งนี้ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกดังกล่าวไม่รวมปริมาณหน่วยสูญเสียจากระบบส่ง และจำหน่ายไฟฟ้า
โดยเมื่อนำผลการประเมินจำนวนการปล่อยก๊าซเรือนกระจกในปี 2565 เปรียบเทียบกับผลลัพธ์ตั้งแต่ในรอบปี 2561 พบว่า ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวมของ PEA เริ่มมีแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นตั้งแต่ในปี 2562 จนถึงปี 2565 อย่างต่อเนื่องจากในกิจกรรมปี 2562 – 2565 มีการใช้น้ำมันดีเซลเพื่อใช้ในการผลิตไฟฟ้า การใช้ไฟฟ้าภายในสำนักงานทั่วประเทศ การใช้น้ำมันเชื้อเพลิงยานพาหนะเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากการพัฒนาประสิทธิภาพการให้บริการ ทั้งนี้ในทุก ๆ ปี PEA จะมีโครงการหรือกิจกรรมในการลดก๊าซเรือนกระจก เช่น การดำเนินงานด้าน Green Office การติดตั้ง Solar Roof สำนักงานการไฟฟ้าทั่วประเทศ เป็นต้น ทั้งนี้ในปี 2561 ถึงปี 2563 PEA คำนวณปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกรวมจาก 6 กิจกรรมรวมการจัดการของเสียของ PEA โดยในปี 2564 เป็นต้นไปไม่ได้ทำการประเมิน เนื่องจากมีปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกน้อยมาก และไม่มีนัยสำคัญในการประเมินแต่ผลในภาพรวมยังคงมีแนวโน้มการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เพิ่มมากขึ้น
จากผลการประเมินในปี 2565 พบว่ากิจกรรมที่มีปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากที่สุดตามลำดับ ได้แก่
ลำดับที่ 1
การให้บริการไฟฟ้าของ PEA คิดเป็นร้อยละ 39.16
ลำดับที่ 2
การใช้น้ำมันเชื้อเพลิงในยานพาหนะคิดเป็นร้อยละ 22.23
ลำดับที่ 3
การผลิตและใช้เสาไฟฟ้า คิดเป็นร้อยละ 14.62
ลำดับที่ 4
การผลิตไฟฟ้าของ PEA คิดเป็นร้อยละ 18.46
ลำดับที่ 5
การบำรุงรักษาสถานีไฟฟ้าและระบบไฟฟ้า คิดเป็นร้อยละ 5.53
โดย PEA ได้นำผลการจัดลำดับดังกล่าว มาใช้ในการวางแผนปรับปรุงการใช้ทรัพยากรให้ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกมีค่าลดลงได้ ซึ่งในปี 2565 ได้มีการดำเนินการเพื่อลดผลกระทบดังกล่าวแล้วในกิจกรรมลำดับที่ 2 หรือการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงในยานพาหนะ โดยสามารถลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมดังกล่าวได้ทั้งหมดจำนวน 4,776.81 tCO2e จาก 2 กิจกรรมหลัก(305-5) ประกอบด้วย
- การปรับเปลี่ยนน้ำมันยานพาหนะรถยนต์ PEA เป็นน้ำมันประเภท B7 E20 E85 และแก๊สโซฮอล์ 95 ซึ่งสามารถลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้จำนวน 1,684.64 tCO2e จากเป้าหมายที่กำหนดไว้จำนวน 1,500.00 tCO2e
- การดำเนินงานภายใต้นโยบายสำนักงานสีเขียวซึ่งสามารถลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้จำนวน 3,092.17 tCO2e จากเป้าหมายที่กำหนดไว้จำนวน 200.00 tCO2e นอกจากนี้ยังสามารถขยายผลโครงการครอบคลุมการไฟฟ้าทั่วประเทศเพิ่มขึ้นเป็นจำนวน 372 แห่ง จากเป้าหมายที่วางไว้จำนวน 486 แห่ง
โดยเมื่อทำการคำนวณค่า Factor X หรือประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Eco – Efficiency)
ของ PEA ในปี 2565 พบว่ามีค่าเท่ากับ 627,104 kWh/1 tCO2e กล่าวคือ การจำหน่ายไฟฟ้าจำนวน 627,104 kWh ก่อให้เกิดผลกระทบด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) หรือการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจำนวน 1 tCO2e และเมื่อเปรียบเทียบจากการดำเนินกิจกรรมดำเนินงานของ PEA ระหว่างปี 2561
(ปีฐาน) กับปี 2565 แล้วนั้น พบว่า ในปี 2565 สามารถดำเนินการได้มีประสิทธิภาพมากกว่าในปี 2561 โดยคิดเป็น 1.05281 เท่า และจากการดำเนินงานตามแนวทาง ISO 14045 ในส่วนของกระบวนการกำหนดเป้าหมาย และขอบเขตการประเมินสิ่งแวดล้อม รวมถึงการประเมินมูลค่าเศรษฐกิจและการประเมินประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ ส่งผลให้ PEA สามารถดำเนินการได้ตามเกณฑ์ของสำนักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจในเกณฑ์ระดับ 5 ที่กำหนดค่า Factor X ไว้เท่ากับ 1.0526
ข้อมูลตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อม ขอบเขต 1
| ตัวชี้วัดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก | รายการ | ปริมาณ | หน่วย | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2561 | 2562 | 2563 | 2564 | 2565 | |||
| การผลิตไฟฟ้าของ PEA | ปริมาณน้ำมันดีเซลที่ใช้ในการผลิต | 12,007,362 | 13,290,417 | 11,709,758 | 8,122,485.33 | 7,914,815 | ลิตร |
| ปริมาณหน่วยไฟฟ้าที่ผลิตได้ | 46,519,469.25 | 51,490,339.42 | 45,366,478.27 | 31,468,502.95 | 30,663,938.10 | kWh | |
| การบำรุงรักษาสถานีไฟฟ้า ระบบไฟฟ้าและวิศวกรรม | ปริมาณน้ำมันหม้อแปลงที่จัดซื้อ | 973,200 | 670,218 | 1,641,600 | 1,683,400 | 1,571,800 | ลิตร |
| ปริมาณการใช้สาร SF6 | 978.6 | 560 | 820 | 480 | 360 | กิโลกรัม | |
| การใช้น้ำมันเชื้อเพลิงในยานพาหนะ | ปริมาณการใช้น้ำมันดีเซลในยานพาหนะ | 20,442,645 | 21,167,266 | 20,882,952 | 19,780,029 | 18,627,208 | ลิตร |
| การผลิตเสาไฟฟ้าจากผลิตภัณฑ์คอนกรีต | เสาไฟฟ้าผลิตเอง | 18,015 | 14,786 | 20,347 | 22,542 | 43,244.04 | ลิตร |
| การรั่วไหลของสารทำความเย็น | ปริมาณการใช้สารทำความเย็น R-22 | 2,985.72 | 2,037.62 | 1,454 | 956.76 | 1,057.19 | กิโลกรัม |
| ปริมาณการใช้สารทำความเย็น R-410A | 30 | 387 | 44 | - | 31 | กิโลกรัม | |
| ปริมาณการใช้สารทำความเย็น R-134A | 8.3 | 153 | 32 | - | 38.90 | กิโลกรัม | |
| ปริมาณการใช้สารทำความเย็น R-32 | 17.7 | 149 | 39 | - | 38.90 | กิโลกรัม | |
ข้อมูลตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อม ขอบเขต 2
| ตัวชี้วัดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก | รายการ | ปริมาณ | หน่วย | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2561 | 2562 | 2563 | 2564 | 2565 | |||
| การให้บริการของ PEA | ปริมาณการใช้ไฟฟ้าในสำนักงาน (302-1) | 119,246,722 | 136,115,090 | 143,544,716 | 142,813,195 | 146,708,695 | kWh |
| หน่วยสูญเสียจากการจำหน่ายไฟฟ้า | ปริมานหน่วยสูญเสียจากการจำหน่าย | 7,622,929,052.80 | 7,837,142,184.70 | 7,809,717,354.10 | 8,049,384,018.10 | 7,939,860,740.40 | kWh |
ข้อมูลตัวชี้วัดด้านสิ่งแวดล้อม ขอบเขต 3
| ตัวชี้วัดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก | รายการ | ปริมาณ | หน่วย | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2561 | 2562 | 2563 | 2564 | 2565 | |||
| การให้บริการของ PEA | ปริมาณการใช้กระดาษ A4 | 217,624 | 129,731 | 127,498 | 132,538 | 131,547 | รีม |
| ปริมาณการใช้กระดาษ Thermal | 19,128,320 | 38,292,340 | 6,133,184 | 6,351,278 | 1,682,879 | ฉบับ | |
| ปริมาณการใช้น้ำประปา | 1,159,986.44 | 1,268,641 | 1,513,664 | 1,580,738 | 1,682,742 | m3 | |
การสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน
